καμεραλισμός

Εμποροκρατική οικονομική θεωρία και πρακτική που κυριάρχησε στα τελευταία χρόνια της φεουδαρχικής περιόδου στις γερμανόφωνες χώρες της Ευρώπης. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, τα δημόσια έσοδα και η ανάπτυξη της βιομηχανίας συνιστούν την κυριότερη πηγή ευημερίας του έθνους. Ο όρος προήλθε από τη λέξη camerakamera, που σήμαινε το γραφείο οικονομικής διαχείρισης των υποθέσεων των μεγάλων φεουδαρχών και βασιλιάδων, ενώ οι υπάλληλοι που υπηρετούσαν εκεί ονομάζονταν καμερλίγκοι. Επειδή με την πάροδο των χρόνων η διοίκηση των οικονομικών της φεουδαρχίας γινόταν όλο και πιο περίπλοκη, κρίθηκε αναγκαίο να αποκτούν οι καμερλίγκοι ειδική μόρφωση, για να στελεχώνουν τις ανώτερες διοικητικές θέσεις της εποχής. Έτσι, άρχισαν να διδάσκονται στα πανεπιστήμια οι ονομαζόμενες καμεραλιστικές επιστήμες, δηλαδή στοιχεία αγροτικής οικονομίας, τεχνολογία, εμπορικές επιστήμες κ.ά. Οι καμεραλιστές που είχαν εκπαιδευτεί με αυτό το σύστημα αποτελούσαν τους γραφειοκράτες οικονομικούς υπαλλήλους των φεουδαρχικών κρατών, συνεπείς στις εμποροκρατικές ιδέες. Τεράστια ήταν η συμβολή του κ. στην ανάπτυξη των οικονομικών επιστημών, επειδή από τον κύκλο των σχετικών σπουδών πήγασαν οι οικονομικές σχολές των πανεπιστημίων κατά τα τέλη του 18ου αι. Σπουδαιότεροι εκπρόσωποι της καμεραλιστικής θεωρίας ήταν οι Μπέχερ, Χόρνιγκ, Σρέντερ, Κλοκ, Ντίτμαρ κ.ά.

* * *

ο

το σύνολο τών, οικονομικών κυρίως, αρχών στις οποίες στηρίχτηκε η διοίκηση τού απολυταρχικού κράτους, κυρίως στη Γερμανία, κατά τον 16ο, 17ο και 18ο αιώνα, και η ιδιαίτερη μορφή που πήρε η εμποροκρατία* στη Γερμανία και στην Αυστρία κατά τους αιώνες αυτούς.

[ΕΤΥΜΟΛ. Λ. ξεν. προελεύσεως πρβλ. γερμ. Kameralismus (< λατ. camera με σημ. «θησαυροφυλάκιο»)].